قیمت 23 مدل سنتور + راهنمای خرید اینترنتی + نکات مهم قبل از خرید

سنتور یکی از اصیل‌ترین سازهای ایرانی است که با شکل ذوزنقه و سیم‌های بسیار متعدد خود، صدایی زیبا و منحصر به فرد تولید می‌کند. این ساز زهی به وسیله‌ی دو مضراب نواخته می‌شود و رایج‌ترین نوع آن دارای ۷۲ سیم است که به دسته‌های چهار تایی تقسیم می‌گردند. این سیم‌ها از روی خرک‌های کوچکی عبور کرده و هر چهار سیم یک کوک را تشکیل می‌دهند. به طور معمول، سنتور دارای ۱۸ خرک است که نیمی از آن‌ها در سمت راست و نیمی دیگر در سمت چپ ساز قرار دارند.

ساختار کلی سنتور

سنتور، سازی است که از اجزای متعددی تشکیل شده و هر کدام از این اجزا در کیفیت صدای ساز تاثیر بسزایی دارند. در ادامه به بررسی جزئیات بخش‌های مختلف سنتور می‌پردازیم.

[digiham61726766389]

جعبه‌ی رزونانس

جعبه‌ی رزونانس یا همان بدنه‌ی سنتور شامل صفحه، کف و کلاف است که این اجزا به هم متصل شده و تشکیل یک جعبه می‌دهند. در داخل این جعبه چوب‌هایی به نام پل قرار دارند که تعداد آن‌ها بین ۳ تا ۷ عدد متفاوت است. این پل‌ها به قطر یک سانتی‌متر هستند و بسته به تخصص سازنده، در جاهای خاصی از جعبه نصب می‌شوند. این چوب‌ها نقش مهمی در تولید صدای یکنواخت و متوازن دارند. تعداد و چیدمان پل‌ها می‌تواند تاثیر زیادی در حجم و کیفیت صدای ساز داشته باشد.

جنس جعبه‌ی سنتور

چوب استفاده شده برای ساخت سنتور از اهمیت زیادی برخوردار است. چوب‌های مختلفی مانند راش، آزاد، رز وود و فوفل برای ساخت جعبه سنتور استفاده می‌شوند، اما بهترین و رایج‌ترین چوب برای سنتور، چوب گردو است. کیفیت این چوب به عواملی همچون عمر درخت، منطقه‌ی رویش، و نحوه خشک شدن آن بستگی دارد. چوب گردوی مناطق سردسیر مانند کردستان و الموت به دلیل تراکم بالاتر و کیفیت بهتر، ترجیح داده می‌شود. چوب‌هایی که مدت طولانی‌تری خشک شده‌اند و رنگ تیره‌تری دارند، عموماً صدای بهتری تولید می‌کنند.

گل‌های روی صفحه

روی صفحه‌ی سنتور دو سوراخ به شکل گل وجود دارد که به “گل سنتور” معروف هستند. این سوراخ‌ها نه تنها به زیبایی ساز افزوده‌اند، بلکه نقش مهمی در تولید رزونانس و تقویت صدای ساز دارند.

ضخامت صفحه و کف

یکی از عوامل موثر در کیفیت صدای سنتور، ضخامت صفحه و کف آن است. بیشتر متخصصان بر این باورند که چیدمان پل‌ها به تنهایی کافی نیست و ضخامت مناسب صفحه و کف نیز باید مد نظر قرار گیرد. ضخامت صفحه سنتور معمولاً بین ۵/۵ تا ۷/۵ میلی‌متر تنظیم می‌شود و ضخامت کف نیز بین ۷ تا ۹ میلی‌متر است. این اندازه‌ها بسته به جنس و میزان خشک شدن چوب متغیر است.

شیطانک

در دو سمت ذوزنقه‌ای سنتور، برجستگی‌هایی به نام “شیطانک” وجود دارد که روی آن‌ها دو میله‌ی استیل به قطر حدود ۲ میلی‌متر قرار دارد. سیم‌های ساز از روی این میله‌ها عبور می‌کنند و این بخش نقش مهمی در تغییر میزان فشار روی خرک‌ها و در نتیجه کیفیت صدای ساز ایفا می‌کند.

گوشی‌ها و سیم‌گیر

در سمت راست سنتور و روی کلاف آن، گوشی‌ها قرار دارند که سیم‌های سنتور از طریق آن‌ها کوک و تنظیم می‌شوند. نحوه‌ی سوراخ‌کاری گوشی‌ها باید دقیق باشد تا کوک ساز به خوبی نگه داشته شود. در سمت چپ ساز، سیم‌گیر قرار دارد که سیم‌ها از طریق آن محکم نگه داشته می‌شوند.

جنس سیم‌ها

سنتور دارای دو نوع سیم است: سیم‌های سفید و سیم‌های زرد (یا قرمز). سیم‌های سفید از جنس فولاد هستند و سیم‌های زرد ترکیبی از آلیاژ مس، کروم و فولاد را تشکیل می‌دهند. کیفیت سیم‌ها بر صدای سنتور تاثیر مستقیم دارد و اکثر سیم‌های با کیفیت از خارج وارد می‌شوند.

نکاتی که هنرجویان باید به آن توجه کنند

انتخاب چوب و کیفیت ساخت سنتور

هنگام خرید سنتور، یکی از مهم‌ترین نکات توجه به کیفیت چوب ساز است. چوب گردوی تیره و یکدست بهترین گزینه برای سنتور است، اما تشخیص کیفیت چوب نیاز به تجربه دارد. اگر سازنده یا فروشنده اطلاعات کافی در مورد مدت زمان خشک شدن چوب ارائه کند، می‌توان به کیفیت ساز اطمینان بیشتری پیدا کرد. همچنین، ظاهر ساز نیز نباید نادیده گرفته شود. عدم وجود آثار داغی و اره روی چوب و رنگ‌آمیزی مناسب، نشان از کیفیت ساخت دارد. استفاده از لاک برای رنگ‌آمیزی سنتور بهتر از سیلر است، چرا که سیلر می‌تواند منافذ چوب را بپوشاند و در نتیجه کیفیت صدای ساز کاهش یابد.

کوک سنتور

ساز باید چندین بار کوک شود تا کیفیت نگهداری کوک آن مشخص شود. بهتر است فردی ماهر سیم‌های ساز را کوک کند تا از ثبات کوک اطمینان حاصل شود. این موضوع به خصوص برای نوازندگان مبتدی بسیار مهم است.

طراحی و نقش‌دار بودن ساز

از دیگر مواردی که باید در هنگام خرید سنتور مورد توجه قرار گیرد، عدم وجود نقش‌های هنری مانند خاتم‌کاری، معرق یا منبت روی صفحه‌ی ساز است. این نوع تزئینات می‌تواند باعث تضعیف صدا شود، چرا که یک‌دست بودن صفحه از بین می‌رود.

کیفیت صدا

تایید کیفیت صدای سنتور باید توسط فردی متخصص انجام شود. صدای یک سنتور باید یکنواخت و بدون تقه و صدای اضافی باشد. صداهای اضافی نشان‌دهنده‌ی ضعف در ضخامت صفحه یا جنس چوب و محل قرارگیری پل‌هاست. نوازندگان حرفه‌ای از سنتورهایی که صدای تقه ایجاد می‌کنند، استفاده نمی‌کنند. همچنین حجم صدا نیز اهمیت دارد، اگرچه این موضوع به سلیقه‌ی افراد وابسته است. بهتر است از سنتورهایی با حجم صدای بسیار زیاد خودداری کنید، زیرا این ویژگی ممکن است به دلیل کاهش ضخامت صفحه، تعداد کمتر پل‌ها یا استفاده از چوب روشن به وجود آمده باشد که به مرور زمان باعث کاهش کیفیت ساز می‌شود.

انتخاب صدا

انتخاب صدای مناسب سنتور نیاز به تجربه و تخصص دارد. صداهای خوب با اصطلاحاتی مانند زنگ‌دار، کریستالی، پخته و بدون تقه شناخته می‌شوند. نوازندگان حرفه‌ای صدای ساز خود را بر اساس این ویژگی‌ها انتخاب می‌کنند.

قیمت و نکات خرید

هنگامی که برای خرید سنتور اقدام می‌کنید، لازم است که به فاکتورهای مختلف توجه کنید و صرفاً به دنبال ساز ارزان نباشید. سازهای ارزان ممکن است از چوب‌های بی‌کیفیت ساخته شده باشند که به مرور زمان تاب برداشته یا کج می‌شوند. همچنین، ممکن است سازهای ارزان نتوانند کوک را نگه دارند.

اگر نوازنده‌ی مبتدی هستید، بهتر است با کمک فردی متخصص و با تجربه به خرید ساز اقدام کنید. بسیاری از افراد به توصیه‌ی استادان خود ساز خریداری می‌کنند، اما در این زمینه لازم است که از صداقت و تخصص استاد اطمینان حاصل کنید. خودتان نیز به عنوان خریدار باید به کیفیت ساز توجه کنید و در صورت لزوم از مشورت با افراد خبره بهره ببرید.

نقش متخصصان در خرید سنتور

نوازندگان حرفه‌ای و متخصصان موسیقی، با تجربه و دانش خود می‌توانند در انتخاب بهترین ساز کمک کنند. صدای سنتور یک امر تخصصی است که تنها با گوش‌های آشنا و تربیت‌شده قابل تشخیص است. بنابراین، هنگام خرید ساز، بهتر است با فردی که تجربه‌ی زیادی در این زمینه دارد، مشورت کنید.

نتیجه‌گیری

سنتور به عنوان یکی از سازهای اصیل و پیچیده‌ی ایرانی، نیاز به دقت و توجه فراوان در انتخاب و خرید دارد. از انتخاب چوب و کیفیت ساخت تا کوک و صدای ساز، همگی عوامل مهمی هستند که باید مورد توجه قرار گیرند. خرید یک سنتور با کیفیت نه تنها به یادگیری و نوازندگی شما کمک می‌کند، بلکه لذت بیشتری از موسیقی ایرانی به شما هدیه می‌دهد.